Dr n. med. Krzysztof Krause
Specjalistyczna Praktyka Lekarska
Osteoporoza to choroba stwierdzana u co trzeciej kobiety i co ósmego mężczyzny po 50 roku życia. Niestety schorzenie to, skutkujące często złamaniami kości, występuje u coraz młodszych pacjentów (częściej kobiet).
W dużym skrócie to schorzenie w którym występuje zmniejszona masa kości, upośledzona ich mikroarchitektura i w konsekwencji zwiększona podatność na złamania.
Celem leczenia jest zapobieganie złamaniom kości - pierwszemu u osób, które nie doznały złamania, a następnemu u chorych z zaawansowaną osteoporozś. Składa się na nie ograniczenie wpływu czynników ryzyka, dieta, zapobieganie upadkom oraz leczenie farmakologiczne.
Leczenie farmakologiczne, zazwyczaj prowadzone przez lekarza reumatologa ma za zadanie zmniejszenie ryzyka złamań, poprawę uwapnienia kości i ich struktury i zwykle jest prowadzone przez całe życie.
Żywienie w osteoporozie.
1. Prawidłowe spożycie wapnia ma podstawowe znaczenie w profilaktyce i leczeniu osteoporozy. Powinno ono wynosić 1000-1500 mg wapnia na dobę.
Wapń odpowiada między innymi za budowę i rozwój szkieletu kostnego.
Najlepsze źródła łatwo przyswajalnego wapnia w pożywieniu to:
- mleko, kefiry, jogurty
- sery białe i żółte
- niektóre ryby (łosoś, sardynki)
Zapotrzebowanie na wapń w warunkach prawidłowych powinna zaspokajać normalna dieta, uwzględniająca odpowiednie porcje produktów mlecznych.
Na przykład: przy zapotrzebowaniu 1000 mg wapnia na dobę spożyjemy: 400ml mleka, 125 g jogurtu, 25 g żółtego sera oraz dwie duże porcje zielonych warzyw.
Dieta w osteoporozie powinna zawierać 4-5 pełnowartościowych posiłków, o różnorodnym składzie, zgodnym z zaleceniami Piramidy Żywienia.
Szczególnie zwracamy uwagę na:
2. Ograniczenie fosforanów w diecie
W osteoporozie należy ograniczyć ilość fosforanów w diecie. Znajdują się one w środkach konserwujących dodawanych do produktów typu fast food, mrożonkach, zupach w proszku, różnych napojach i serkach topionych.
3. Ograniczenie soli kuchennej i kofeiny w diecie
Sól kuchenna i kofeina zwiększają wydalanie wapnia z moczem i sprzyjają osteoporozie. Osoby z osteoporozą nie powinny używać soli jako przyprawy kuchennej a w dużej mierze zastępować ją np. ziołami.
Kofeina zawarta w kawie i herbacie to kolejny produkt, który działa podobnie jak sól kuchenna i podlega tym samym rygorom dietetycznym tzn., że jej spożycie nie powinno przekraczać 150 - 200 ml na dobę lub w ogóle powinna być wyeliminowana z codziennego jadłospisu.
Zalecenia dietetyczne dla chorego z osteoporozą:
1.
Wybieraj pożywienie bogate w wapń.
2.
Sery żółte mają więcej wapnia niż sery twarogowe, ale mają dużo tłuszczu. Wybieraj sery odtłuszczone, szczególnie jeśli masz hipelipidemią.
3.
Pij mleko, jogurty. Mają więcej wapnia niż śmietany i śmietanki.
4.
Pij mleko kozie, ma więcej wapnia niż krowie.
5.
Jedz warzywa strączkowe (fasola, groch, soczewica).
6.
Z warzyw więcej wapnia znajduje się w warzywach zielonych (brokuły, szpinak, jarmuż, boćwina, brukselka).
7.
Dużo wapnia znajduje się w niektórych rybach i ich przetworach (flądra, morszczuk, sandacz, śledź, sardynki w puszkach), poza tym wszystkie ryby zawierają witaminę D3.
8.
Unikaj produktów zawierających szczawiany (szpinak, buraki, szczaw, rabarbar, rzodkiewka, herbata, kawa, wino). Utrudniają one wchłanianie wapnia z diety.
9.
Unikaj bogatej w fosforany żywności typu fast-food.
10.
Średnie dzienne zapotrzebowanie na wapń pokryjesz spożywając przykładowo około:
- 750 ml mleka (1,5% lub 2%) dziennie, lub
- 250 ml jogurtu, 150 g twarogu, szklanka mleka dziennie, lub
- 150 ml jogurtu, 200 g sardynek, 20 g sera żółtego.
11.
PAMIĘTAJ! Właściwie żywienie jest ważnym elementem zapobiegania i leczenia osteoporozy.